بسم الله الرحمن الرحیم

اللهم صلی علی محمد و ال محمد

معلولین و مسافرت :

یک ضرب المثل قدیمی میگه ؛ (( پیاده از سواره خبر نداره و سواره از پیاده ))

یک معلول جسمی حرکتی و خانواده اش جدا از مشکلاتی که در محل زندگی خود دارند اعم از بالا و پایین رفتن از پله در خانه ؛ حمام و توالت رفتن ، مهمانی رفتن و .... ، با یک مشکل جدّی دیگر نیز رو برو هستند و آن (( مسافرت )) میباشد .

مسافرت دو نوع میباشد ؛ 1- مسافرتهای ضروری و لازم .2-مسافرتهای غیر ضروری و تفریحی

هر دونوع مسافرت یاد شده خود به دو دسته تقسیم میشوند . 1- مسافرتهای داخل شهری . 2 – مسافرتهای خارج از شهر

معلولین جسمی حرکتی هم به چند دسته تقسیم میشوند ؛ 1- معلولین که با بریس کوتاه حرکت میکنند 2- معلولین که با بریس بلند حرکت میکنند 3- معلولین که با عصا حرکت میکنند 4- معلولین که با ویلچر حرکت میکنند 5- معلولین که بر روی تخت جابجا میشوند 6- نابینایان

خود زن و مرد ، جوان و پیر بودن معلول هم در مسافرت مهم است .

مسافرتهای داخل شهری برای هر معلولی مشکلات خاص خود را دارد ، مثلا ؛ پیاده روها یا پلهای کوچک کنار خیابان در تهران برای گذر معلولین مناسب سازی نشده . معلولینی که با عصا حرکت میکنند به سختی از اتوبوس ویا مترو استفاده میکنند . رانندگان تاکسی و مسافرکش اگر معلولی را ببینند به دلالیلی از سوار کردن آن خود داری میکنند و .... .

کسانی که از ویلچر استفاده میکنند ، مشکلات به مراتب بیشتری دارند .

با در نظر گرفتن مشکلات بالا و انبوه مشکلاتی که بیان نشد معلولین ناچار باید از آژانس یا دربستی های کنار خیابان استفاده کنند که آنهم هزینه بر است و با درآمد یک معلول آنهم یک معلول متعحل سازگاری ندارد .شما اگر کمک نکردن سازمان بهزیستی را هم به آن اضافه نماید ، میبینید که یک معلول که درآمدش از نظر مالی با یک فرد سالم و عادی بسیار متفاوت میباشد ، تنها در مورد یک سفر هرچند کوتاه داخل شهری با چه مشکلاتی روبروست !!!

امّا مسافرتهای خاج از شهر با مشکلات خاص خود رونمایی میکند.

عمده رفت و برگشت یک بیرون از منزل رفتن در شهرهای بزرگ بیش از پنج ساعت نیست که در بیشتر اوقات معلول به توالت نیز دسترسی دارد .

سفر کردن خارج از شهر به چهار صورت امکان پذیر است

1-     هواپیما 2- قطار 3- اتوبوس 4- ماشین شخصی

مورد 4(مسافرت با ماشین شخصی) اولا مشکلاتی دارد ولی بخاطر اینکه همه معلولین از آن (اتومبیل )برخوردارنیستند مورد بحث ما نیست .

هواپیما :

بهترین وسیله برای مسافرت یک معلول هواپیماست ، امّا انهم برای یک معلول مشکلاتی به همراه دارد که استفاده از آنرا برای یک توانخواه مشکل میسازد. یکی از آن مشکلات هزینه بلیط آنست که فقط  (ایرانایر) برای شخص معلول نیم بهاء حساب کرده و برای همراهان ایشان تمام بهاء محاسبه میکند . با توجه به اینکه توانخواهان معمولا باید با همراه ، مسافرت کنند هزینه مسافرت بالا میرود ضمن اینکه هیچ سازمانی حتی کمیته امداد و بهزیستی هزینه مسافراتهای لازم و یا غیر لازم غیر درمانی را تقبل نمی کنند .

بعضی از توانخواهان که دارای خانواده نیز هستند معمولا با خانواده خویش مسافرت میکنند که همین امر تهیه بلیط هواپیما را غیر ممکن میسازد .

لازم است سازمان بهزیستی یا کمیته امداد حضرت امام (ره) بواسطه دولت و مجلس شورای اسلامی ، سازمان هواپیمایی جمهوری اسلامی را مقیّد نمایند که در سال حداقل یک سفر معلول با همراه وخانواده اش را بصورت رایگان یا اینکه تمام سفرهای ایشان به همراه خانواده شان را نیم بهاء محاسبه نمایند .( هواپیمایی میتواند هزینه مورد نظر را از کمیته امداد حضرت امام(ره) یا بهزیستی یا از دفاتر مراجع بزرگوار تقلید دریافت نماید ).

قطار :

مسافرت با قطار نیز مشکلات خاص خود را دارد ؛

 اولین مشکل سوار و یا پیاده شدن از قطار میباشد که کارکنان راه آهن در اکثر ایستگاه ها با کمک کردن به توانخواهان آن را رفع نموده اند ،

دومین مشکل توالتهای قطار است که برای توانخواهان بهینه سازی نشده و اگر توالت مناسبی در قطار موجود باشد ( که برای معلولین در نظر گرفته شده ) در کل قطار فقط یکی میباشد که جای آنهم مشخص نیست .

سومین مشکل ، که یک مشکل اساسی و مهم برای توانخواهان مخصوصا در سفر به شهر مقدس مشهد میباشد ، پیاده شدن از قطار ، توالت رفتن ، وضو گرفتن و نماز خواندن در ایستگاه های بین راه میباشد .

زمانی که در این ایستگاه ها برای خواندن نماز به مسافرین داده میشود معمولا بیست دقیقه هست ،که هر نفر بعد از طی کردن مسیری که بعضی وقتها گذر از زیر گذر رانیز در پی دارد باید توالت برود ، وضو بگیرد ، نماز بخواند ، مسیر رفته را برگرد و سوار قطار شود .

 این کار شاید برای یک فرد عادی ساده باشد ولی برای یک معلول جسمی حرکتی جانکاه و بسیار مشکل است . شاید به نظر خیلی ها خنده دار باشد ولی توالت رفتن برای یک معلول (به خاطر سختی اش) یک مسئله اساسی در سفر است .

مسئولین راه آهن باید فکری برای این مشکل بکنند ، مخصوصا در مسیر شهر زیارتی مشهد .

مسئله دیگر

تخت توانخواهان برای زمان استراحت است که اگر شماره تخت ایشان در طبقه بالا باشد و نفر دیگر هم که در طبقه پایین است سالخورده یا خود بیمار باشد و جابجای صورت نگیرد ، انوقت تا صبح این مسافر معلول باید رنج  دیگری را نیز تحمل کند .

اتوبوس :

بدترین وسیله مسافرت برای یک معلول جسمی حرکتی ( اتوبوس های بین شهری هستند ).

مهمترین دلیل آنهم عدم امکان جابجایی در اتوبوس، هنگام حرکت است . مسئله دیگرباز مسئله مهم توالت است . زمانی که اتوبوس برای پیاده شدن ، استفاده از توالت ، وضو گرفتن، نماز خواندن و صرف شام میدهد ، معمولا بیست دقیقه و فقط برای استراحت کوتاه ، ده دقیقه هست که معلولین را به استرس و زحمت میاندازد .

در هر حال معلولین هم مثل بقیه انسانها به مسافرت نیازمندند ، بعضی سفرها هم لازم و ضروریست ، نباید ایشان را ندید بلکه باید مانند دیگران ایشان را تکریم کرد ولی نه برای پولشان که ایشان از نظر مال معمولا ضعیف هستند ، بلکه برای انسان بودنشان .

معلولین حقی در جامعه دارند که باید به ایشان داده شود .

                                                                         رضاطاهرنژاد جوزم